زندگی با آیه‌ها

بسم‌الله الرحمن الرحیم

حرکت به‌سوی ظهور، مستلزم تحقق جامعه‌ای قرآنی است و این امر نیازمند گسترش سبک زندگی قرآنی در میان مردم است. هرچه این سبک زندگی بیشتر ترویج و تجربه شود، مسیر حرکت به‌سوی ظهور نیز سریع‌تر خواهد شد. طرح “زندگی با آیه‌ها” که از سال گذشته آغاز شده، گامی ابتدایی در این مسیر است و تلاش می‌کند انس و ارتباط مردم با قرآن را به‌عنوان کتاب زندگی، عمیق‌تر و ملموس‌تر کند. این طرح باوجود برخی کاستی‌ها، بازخورد بسیار خوبی داشته و مورد استقبال گسترده مردم قرار گرفته است. رضایت نسبی مقام معظم رهبری از نتایج این طرح، انگیزه‌ای مضاعف برای هماهنگی بیشتر میان نهادهای متولی و تشکل‌های مردمی قرآنی ایجاد کرده است.

قرآن کتابی زنده و جاوید است که پاسخگوی تمام نیازهای بشر در هر زمان و مکانی است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «اللَّهُ لَا إِللَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ ۚ نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ»؛ این کتاب حیّ و قیوم است و در هر واقعه‌ای زنده است. باور به زنده‌بودن قرآن، موجب می‌شود که ارتباط با آن به‌عنوان موجودی زنده و حکیم، مراقبت و توجه خاصی را بطلبد. قرآن، پاسخ پروردگار به تمام نیازهای بندگانش است و زبان آن، زبان فطرت و عینیت است. همان‌طور که علامه طباطبایی (رحمه‌الله علیه) می‌فرمایند، قرآن مفاهیم خود را با مصادیق توضیح می‌دهد و هنر کلام الهی در این است که هیچ‌گاه کهنه نمی‌شود و همواره مصادیق جدیدی را شامل می‌شود. به همین دلیل، هر روز مانند خورشید، طلوعی تازه دارد.

یکی از نکات مهم در انس با قرآن، توجه به حدیث شریف ثقلین است که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ الثَّقَلَيْنِ كِتَابَ اللَّهِ وَعِتْرَتِي… لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ». این حدیث نشان می‌دهد که قرآن و عترت از یکدیگر جدا نمی‌شوند و پیوندی ناگسستنی دارند. اتحاد قرآن و امام، از معارف عظیم ماست و باور به این مسئله موجب می‌شود همان شوق و احساسی که هنگام رسیدن به محضر حضرت ولی‌عصر (ارواحنافداه) در انسان ایجاد می‌شود، در ارتباط با قرآن نیز حاصل شود.

برای ترویج زندگی قرآنی، باید از ابزارها و روش‌های عملی استفاده کرد. بهره‌گیری از ضرب‌المثل‌های قرآنی، حفظ آیات پرکاربرد و به‌کارگیری آن‌ها در ارتباطات روزمره، از جمله این روش‌هاست. همچنین، باید تلاش کنیم خلق‌وخوی قرآنی را در خود پرورش دهیم و همان‌طور که پیامبر اکرم (ص) خلقی قرآنی داشتند، ما نیز به تبعیت از ایشان، رفتار و منش خود را بر اساس قرآن شکل دهیم. امام خمینی (رحمه‌الله علیه) نیز بر اهمیت انس با قرآن تأکید داشتند و می‌فرمودند حتی خواندن قرآن بدون درک معنا نیز اثری عمیق بر روح انسان دارد، چرا که قرآن نامه‌ای از جانب محبوب است و زبان آن، قابلیت نفوذ در دل‌ها را دارد.

طرح “زندگی با آیه‌ها” با نگاهی مصداقی و رویکردی اجتماعی، سعی در تبیین آیات الهی در جامعه دارد. استمرار این طرح در طول سالیان، تأثیری عمیق بر نسل‌های آینده خواهد گذاشت و زمینه‌ساز ظهور، ایجاد فرهنگ مقاومت، صبر، هدایت و رشد جامعه خواهد بود. بااین‌حال، باید دانست که تغییر فرهنگ رایج به فرهنگ قرآنی، فرایندی دشوار و زمان‌بر است و نیازمند صبر و استقامت فراوان است. خداوند در قرآن می‌فرماید: «وَإِن تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»؛ بنابراین، هر قدمی که در راستای تثبیت و نهادینه‌کردن این طرح برداشته شود، می‌تواند ما را به هدف نزدیک‌تر کند. علاوه بر مشارکت فعال خود، باید دیگران را نیز در این مسیر سهیم کنیم و در مجالس و محافل مختلف به ترویج و تبیین آیات قرآن بپردازیم. این تلاش‌ها به‌تدریج به عمق و باطن زندگی نفوذ کرده و موجب گسترش فرهنگ قرآنی در جامعه خواهد شد.

محمدرضا عابدینی

15 جمادی‌الثانی 1446