سازوکار رشد انسان در جهان هستی بدون وجود موانع رشد، ناقص است و فهم حکمت لزوم وجود موانع مسیر رشد انسان سبب میشود که انسان در مسیر رشد نحوۀ مواجهۀ صحیح را بیابد.
نگاه کلی موانع رشد انسان شامل: نفس، شیطان و طاغوت است. نفس انسان، همان استعدادِ تحریکشونده بهسوی گناه و سقوط و قویترین مانع است. شیطان، عامل تحریک و وسوسه بهقصد انحراف از راه حق در وجه فردی و مدعی لیاقت برای مدیریت عالم ماده است. طاغوت، بهعنوان اولیا شیطان روی زمین و زمینهسازان انحراف و سنگرسازان شیاطین هستند که با ایجاد و توسعۀ تمدن مادی و طاغوتی، زمینۀ تداوم و تعمیق اغوا شیاطین را فراهم میآورند؛ بنابراین بهعنوان خطرناکترین موانع از حیث روش، قلمداد میشوند، هرچند که از حیث قدرت، ضعیفترین موانع هستند.
در این دوره با تمسک به آیات قرآن و روایات اهلبیت علیهمالسلام ضمن شناخت بیشتر طاغوت و کیفیت ظهور و بروز آن در عالم و چگونگی پیوندش با شیطان و وظیفۀ انسان در برابر این خطرناکترین مانع، کیفیت تحقق تاریخی موانع در تاریخ انبیا و عصر حضور ائمه علیهمالسلام بیان خواهد شد.